Ewa Kagan
Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli (PCEN)
Pracownia Pedagogiki Wczesnoszkolnej
Opinia metodyczno-dydaktyczna
książki: Zaczarowane Piaino
Podręcznik „Zaczarowane Pianino” został opracowany na podstawie aktualnie obowiązującego programu edukacji muzycznej z przeznaczeniem dla uczniów klasy drugiej szkoły podstawowej.
Za głowne kryterium doboru treści autorka przyjęła wskazania programu edukacji muzycznej, słusznie przewidując, że realizacja zawartych w opracowaniu zadań dydaktyczno-wychowawczych zaowocuje pozytywnymi skutkami w zakresie:
- rozwijania zdolności i nabywania umiejętności muzycznych;
- wyzwalania ekspresji muzycznej, pobudzającej zainteresowania, wyobraźnię i postawy twórcze;
- poznania podstawowych pojęć i symboli muzycznych;
- przygotowania do aktywnego uczestnictwa w kulturze.
Trafny dobór treści nauczania poparty został niezwykle atrakcyjnym sposobem ich opracowania. W świat muzyki wprowadza dzieci bajka o zaczarowanym pianinie. Autorka wychodząc naprzeciw zainteresowaniom małych uczniów, mając świadomość, że świat dziecka to bajki, marzenia, zabawy, przygody i kolorowe książki, skonstruowała podręcznik w formie bajki muzycznej. Uczniowie „wędrują” po czarodziejskiej stolicy muzycznego Państwa Symfonii, „spacerują” po ulicach Fortepianowej i Klawiszowej, po pałacu Oktawa i wielu innych muzycznych miejscach. „Odwiedzają” mieszkające przy ul. Wiolinowej rodzeństwo Melodię i Rytm, i tak jak oni mogą poczuć się przez chwilę piękną damą Gamą lub rycerzem Pasażem.
Naśladując poznane rodzeństwo, uczniowie chcą ułożyć, zapisać nutami, zaśpiewać i zagrać własną piosenkę. Aby zdobyć te umiejętności, muszą spełniać wszystkie bajeczne warunki, tzn. przeczytać całą książczkę, odpowiedzieć na wszystkie pytania, rozwiązać zagadki, rebusy i krzyżówki, pokolorować obrazki, wykonać wiele interesujących ćwiczeń.
Proponowany przez autorkę sposób realizacji poszczególnych zadań pozwala na efektywną organizację procesu lekcyjnego muzyki. W podręczniku zawarte są ćwiczenia mowy, śpiew, ćwiczenia muzyczno-ruchowe, gra na instrumentach, tworzenie muzyki oraz jej percepcja.
Trafny dobór treści nauczania poparty został niezwykle atrakcyjnym sposobem ich opracowania.
Konstrukcja podręcznika umożliwia indywidualizację nauczania…
Książka „Zaczarowane pianino” spełnia podstawowe funkcje podręcznika do nauczania w klasach młodszych – tj.:
- motywacyjną – prezentuję treści w atrakcyjny i zrozumiały dla ucznia wieku wczesnoszkolnego sposób, pobudza do aktywności poznawczej i twórczej, nastawia pozytywnie do nauki;
- informacyjną – umożliwia zdobycie niezbędnej wiedzy i umiejętności, uwzględniając program edukacji oraz możliwości poznawcze uczniów;
- ćwiczeniową – zawarte w podręczniku liczne ćwiczenia umożliwjają wykonanie samodzielnej pracy przez uczniów o różnym poziomie intelektualnym i umiejętnościowym, dają możliwość samodzielnego operowaia zdobytą wiedzą;
- transformacyjną – zdobyte wiadomości i umiejętności uczeń może wykorzystać w dalszym kształceniu;
- samokształceniową – oferuje formy aktywności stymulujące samodzielne zdobywanie dodatkowych wiadomości i umiejętności, zawiera wiele ćwiczeń do samodzielnego wykonania na zajęciach szkolnych lub w domu.
Konstrukcja podręcznika, stawiająca przed dzieckiem zadania na miarę jego możliwości i zainteresowań, umożliwia indywidualizację nauczania, a proponowany przez autorkę sposób realizacji poszczególnych grup zagadnień sugeruje stosowanie aktywnych metod i zróżnicowanych form prac w procesie lekcyjnym.
Czynnikiem niewątpliwie zachęcającym do prac z tym podręcznikiem jest jego szata graficzna. Zróżnicowana wielkością i grubością czcionka, barwne, pięknie wykonane ilustracje nasycone humorem z powodzeniem pełni funkcję informacyjną i motywacyjną.
Opracowanie to zapewne zaspokoi oczekiwania uczniów nastawionych przyjaźnie na przeżywanie, oraz stworzy warunki do uzyskania podstawowych kompetencji w zakresie edukacji muzycznej na szczeblu elementarnym. Ponadto realizacja edukacji muzycznej, prowadzonej w oparciu o ten podręcznik, pozwoli uwzględnić następujące zasady nauczania: motywacji, aktywności, praktyczności, poglądowości, systematyczności, trwałości, zespołowości oraz indywidualizacji.
Recenzowana pozycja zasługuje na miano nowoczesnego podręcznika do nauki muzyki. Zajęcia prowadzone w oparciu o ten podręcznik będą dla dzieci dużym przeżyciem emocjonalnym i intelektualnym, przyniosą radość z poznawania, oraz zachęcą do podejmowania prób tworzenia z pozoru trudnych elementów świata muzyki. Umiejętne przemyślane pod względem metodycznym i należycie uporządkowane zagadnienia i treści szczegółowe podręcznika będą angażłować i aktywizować każdego ucznia, a nauczycielom sprawią wiele satysfakcji z osiąganych efektów.
Uwzględniając powyższe zalety opracowania, wnioskuję o dopuszczenie przez Ministra Edukacji Narodowej do użytku szkolnego podręcznika Lidii Bajkowskiej „Zaczarowane pianino” dla Klasy 2 oraz umieszczenie go w wykazie podręczników szkolnych do nauki muzyki w klasie drugiej szkoły podstawowej.
„Zajęcia prowadzone w oparciu o ten podręcznik będą dla dzieci dużym przeżyciem emocjonalnym i intelektualnym, przyniosą radość z poznawania, oraz zachęcą do podejmowania prób tworzenia z pozoru trudnych elementów świata muzyki.”
Ewa Kagan
Ośrodek Doskonalenia Pedagogicznego w Tarnobrzegu, Pracownia Pedagogiki Wczesnoszkolnej
Instytucja nosi obecnie nazwę: Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie, Oddział w Tarnobrzegu